ΜΥΡΩΝ
Η σειρά “Myron” είναι αφιερωμένη σε έναν από τους κορυφαίους Έλληνες γλύπτες, ονόματι Μύρων.
Γεννήθηκε στις Ελευθερές, μια πόλη στα σύνορα της Αττικής με την Βοιωτία. Έδρασε κατά την περίοδο 480 με 440 περίπου π.Χ. Κατά την Κλασική Περίοδο, τότε ήταν που ξεδίπλωσε το ταλέντο του στην γλυπτική. Δούλευε κατα βάση σε μπρούτζο και τα έργα του ήταν ανδριάντες θεών και ηρώων. Τα έργα του διακρίνονται για την τελειότητα, την λεπτομέρεια, τη ζωντάνια και τον ρεαλισμό τους. Έδινε έμφαση στον αθλητισμό, γι αυτό και τα περισσότερα δημιουργήματά του απεικόνιζαν αθλητές την στιγμή της επίδοσής του.
Ο αθλητισμός εξάλλου στην αρχαία Ελλάδα αποτελούσε σημαντικό μέρος της κοινωνικής ζωής και της αγωγής των νέων. Και αυτό φυσικά, γιατί οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν. ότι η υγεία του σώματος πρέπει να συμβαδίζει με την πνευματική υγεία. “Νους υγιής εν σώματι υγιή.”, όπως έλεγαν!
Ένα από τα έργα του Μύρωνα ήταν τοποθετημένο στην Ακρόπολη της Αθήνας και απεικόνιζε την Αθηνά και τον Μαρσύα. Η τοποθέτησή τους αντικριστά προκύπτει από απεικονίσεις σε αθηναϊκά νομίσματα της ρωμαϊκής εποχής. Ο μύθος σχετίζεται με τη μουσική, και συγκεκριμένα με την ανακάλυψη και το παίξιμο των αυλών. Η Αθηνά εφηύρε το μουσικό αυτό όργανο, αλλά το πέταξε με οργή μόλις ανακάλυψε ότι, όταν το έπαιζε, τα μάγουλά της φούσκωναν και το πρόσωπό της παραμορφωνόταν. Τους πεταμένους αυλούς τους βρήκε ο Σιληνός Μαρσύας, ένα πρόσωπο του μύθου με ζωώδη χαρακτηριστικά και ουρά αλόγου, στον οποίο ο ήχος τους άρεσε τόσο πολύ, ώστε έμαθε να τους παίζει δεξιοτεχνικά. Αλλά η μουσική των αυλών στάθηκε μοιραία για τον Μαρσύα, γιατί τον έκανε τόσο περήφανο, ώστε να προκαλέσει σε αγώνα μουσικής τον κιθαρωδό θεό Απόλλωνα. Κριτές του αγώνα ήταν οι Μούσες, που αποφάσισαν ότι νικητής ήταν ο Απόλλων, αφού μπορούσε να τραγουδά παίζοντας ταυτόχρονα την κιθάρα του, κάτι που δεν είχε τη δυνατότητα να κάνει ο Μαρσύας με τους αυλούς. Μετά από αυτό ο Απόλλων τιμώρησε σκληρά τον Μαρσύα βάζοντας έναν υπηρέτη του να τον γδάρει ζωντανό. Το αγαλματικό σύνολο του Μύρωνα αποτυπώνει τη στιγμή που ο Μαρσύας ετοιμάζεται να πάρει τους αυλούς που πέταξε η Αθηνά . Για όσους ήξεραν τον μύθο η σκηνή αυτή προοιώνιζε την ήττα και το τέλος του Μαρσύα. Αλλά ο μύθος αποτελούσε ταυτόχρονα κριτική στη μουσική των αυλών, τους οποίους έπαιζαν κυρίως επαγγελματίες μουσικοί. Αντίθετα, η λύρα και η κιθάρα ήταν τα μουσικά όργανα που προτιμούσαν οι αριστοκράτες, καθώς συνόδευαν την επική, τη λυρική και τη χορική ποίηση. Είναι, επομένως, λογικό να υποθέσουμε ότι το έργο του Μύρωνα ήταν ανάθημα ενός αριστοκράτη ή ενός νικητή σε αγώνες κιθαρωδίας. Χαρακτηριστική για τη ρεαλιστική τεχνοτροπία του Μύρωνα είναι η μορφή του Μαρσύα με την έντονη τριχοφυΐα στο στήθος, τη σιμή μύτη, τις ρυτίδες στο μέτωπο και τα ανάκατα μαλλιά. Η Αθηνά από την πλευρά της δεν έχει την εξιδανικευμένη ομορφιά μιας θεάς, αλλά τα χαρακτηριστικά μιας καλοφτιαγμένης νεαρής κοπέλας.
Η γλυπτική ήταν μία από τις εξέχουσες τέχνες της αρχαίας Ελλάδας. Από τη Αρχαϊκή Περίοδο και τη Μνημειακή Γλυπτική, περνάμε στην Κλασική Περίοδο, για να καταλήξουμε στην Ελληνιστική Περίοδο. Η απεικόνιση των σωμάτων των κούρων και κορών, ήταν ένα από τα κυρίαρχα θέματα των αγαλμάτων. Τα αγάλματα των θεών και των θνητών σε μάχη, σε επαναλαμβανόμενα μυθικά μοτίβα ήταν εξέχουσας σημασίας. Την είσοδό της δεν άργησε να κάνει η στατική κίνηση των σωμάτων και η προσθήκη στοιχείων σε αυτό, όπως κεφάλι, στήθος, άκρα κ.α.
Ο ρεαλισμός, η ελευθερία και η τεχνική της ελληνιστικής γλυπτικής σχημάτισε τη βάση ενός μεγάλου τμήματος της μεταγενέστερης ευρωπαϊκής τέχνης. Οι γλύπτες τούτης της περιόδου διείσδυσαν περισσότερο στην ουσία της ζωής και των συναισθημάτων που παράγει. Είναι η εποχή, που επιλέγουν περισσότερα κοσμικά θέματα, στα οποία καθρεφτίζεται ο εσωτερικός χαρακτήρας, τα συναισθήματα και τα βιώματα, ο ερωτισμός και η βία, αλλά πάνω απ’ όλα η ανάγκη της αλήθειας.
